هر ساله دانش آموزان و دانشجویانی متناسب با رشته تحصیلی خود اقدام به تحصیل و بورسیه شدن در کشورهای خارجی می‌کنند و در این بین هستند دانشگاه‌هایی که برخی از آنها مورد تایید وزارت علوم ایران بوده و برخی نیز از طرف وزارت علوم تایید نشده‌اند، اما آیا می‌دانید تفاوت دانشگاه مورد تایید و غیر تایید وزارت علوم ایران در چیست؟
برخی از افراد که به تاییدیه دانشگاه خارجی مورد نظر از طرف وزارت علوم ایران توجه ویژه‌ای دارند به طبع تایید شدن دانشگاه مورد نظر در کشور خارجی را خیلی مهم می‌دانند. بیشتر دانشجویانی که در رشته‌های مهندسی تحصیل کردند و متوجه شدند که نمی‌توانند در دانشگاه‌های داخلی موقعیت تحصیلی مورد نظر را به دست آورند به فکر جایگزین کردن دانشگاه‌های خارجی افتادند.
اولین موضوع به جهت تحصیل در خارج از کشور، تایید دانشگاه مورد نظر از طرف وزارت علوم ایران است و پس از آن فرد متقاضی می‌تواند در خصوص شهریه، هزینه زندگی و تحصیل و غیره اقدام کند. مهم‌ترین سوالی که در این بین پیش می‌آید این است که آیا یک دانشجوی داخلی می‌تواند پس از تحصیل در دانشگاه‌های خارجی و گرفتن مدرک خود در داخل کشور مشغول به کار شود؟ هر ساله لیست‌های متفاوتی از دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم اعلام می‌شود و این لیست به صورت سالانه مورد بازنگری و بررسی قرار می‌گیرد و صرفا افرادی که از این دانشگاه‌های تایید شده فارغ التحصیل شوند می‌توانند در کشور خود مشغول به کار شوند.
شرایط تایید مدارک فارغ التحصیلان از دانشگاه‌های نامعتبر
بعضی اوقات فردی که از یک دانشگاه نامعتبر فارغ التحصیل شده باشد می‌تواند در برخی مواقع پس از بررسی شرایطی که نام برده می‌شود مورد تایید قرار گیرد. این شرایط شامل موارد زیر است:
- دریافت مدرک در مقطع بالاتر از دانشگاه مورد تایید: فرض کنید یک فرد در دوره پزشکی از یک دانشگاه نامعتبر فارغ التحصیل شده باشد حال پس از گذراندن این دوره مدرک تخصصی خود را از یک دانشگاه معتبر که مورد تایید وزارت بهداشت ایران است گرفته باشد، در این صورت مدرک فرد مورد تایید واقع شده و می‌تواند در کشور خود مشغول به کار شود.
- قبولی در آزمون‌های بین المللی: در این صورت فرد مورد نظر در آزمون‌های بین المللی که از نظر شورای عالی ارزشیابی شده و نام آن در آئین نامه ذکر شده و به معنای کلی دارای اعتبار است شرکت کرده باشد و مدرک قبولی خود را گرفته باشد، در این صورت فرد مورد تایید وزارت بهداشت قرار خواهد گرفت.
- ارزشیابی مدارک از دانشگاه‌های مورد تایید: در این صورت مدارک فرد ارزشیابی شده و مجوز کار آن از طرف کشورهایی که مورد تایید وزارت بهداشت هستند مورد تایید قرار گرفته است، در این صورت فرد اجازه کار در داخل کشور خود را خواهد داشت.
دلیل تفاوت بین دانشگاه مورد تایید و غیر تایید
لیست دانشگاه‌های ارائه شده از وزارت علوم هر ساله با بررسی معیارهای خاص انجام می‌شود و رتبه بندی آن به صورت بین المللی انجام می‌شود. دانشگاه‌هایی که در وهله اول مورد ارزیابی قرار می‌گیرند شامل 500 دانشگاه شانگهای، 700 دانشگاه QS و 800 دانشگاه تایمز هستند و چنانچه فرد فارغ التحصیل از دانشگاه‌های معتبر مدرک خود را گرفته باشد اما آموزشی که به فرد داده شده باشد از کیفیت کافی و بالایی برخوردار نباشد در این صورت درون لیست وزارت علوم قرار نخواهد گرفت.
معاون وزیر علوم و بهداشت در زمینه تایید دانشگاه‌های خارجی گفته است دانشجویانی که از دانشگاه‌های نامعتبر و غیر تایید فارغ التحصیل شوند به طور حتم مهارت‌های اولیه را کسب نکرده و یا با معدل پایین وارد دانشگاه‌های خارجی شده‌اند به همین دلیل نمی‌توان آنها را در مراکز خدماتی و یا پزشکی که با جان افراد سر و کار دارند مشغول به کار کرد بنابراین به دلیل وظیفه خطیری که این قشر از جامعه دارند مورد تایید وزارت علوم و بهداشت قرار نگرفته و مدارک آنها تایید نخواهد شد.
مدارک این دسته از افراد در بخش ارزیابی مدارک وزارت علوم و بهداشت بررسی می‌شود و ملاک اصلی در وزارت بهداشت آخرین مقطع تحصیلی فرد است بنابراین فرد باید پیش از تحصیل در خارج از کشور به اعتبار دانشگاه مورد نظر توجه ویژه‌ای داشته باشد تا بتواند تحصیلات عالی خود را بگذراند.
تفاوت بین دانشگاه‌های مورد تایید در وزارت بهداشت و دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم
در خصوص تفاوت بین این دو وزارت می‌توان به این مورد اشاره کرد که وزارت علوم دانشگاه‌های مورد تایید خود را در چهار گروه “الف” تا “د” و در گروه‌های “ممتاز” تا “ضعیف” تقسیم بندی می‌کند که هر کشور ممکن است دارای هر چهار گروه باشد و برخی نیز ممکن است دارای برخی از گروه‌های اشاره شده باشد. در مقابل وزارت علوم، وزارت بهداشت تنها یک لیست از دانشگاه‌های مورد تایید را به صورت سالانه و براساس رتبه بندی‌های علمی جهانی ارزیابی و بررسی کرده و در صورت تایید آن را منتشر می‌کند.
البته در برخی از مواقع نیز این امکان وجود دارد که در ابتدا یک دانشگاه مورد تایید قرار گیرد اما پس از گذشت چند ماه به دلیل بررسی‌های انجام شده از صلاحیت سلب شود و در این صورت از لیست حذف می‌شوند و فارغ التحصیلان آن مورد تایید قرار نمی‌گیرند.
